a. Cách thức đo: Tuỳ theo nguyên lý làm việc của công cụ đo,
phương pháp xác định giá trị đo mà ta có những cách thức đo sau:
– Đo trực tiếp: là phương pháp đo mà trị giá của đại lượng
đo được xác định trực tiếp theo chỉ số hoặc số đo trên dụng cụ đo: Đo trực tiếp
tuyệt đối dùng đo trực tiếp kích thước cần đo và trị giá đo được nhận trực tiếp
trên vạch chỉ thị của phương tiện. Đo trực tiếp so sánh tiêu dùng để xác định
trị số sai lệch của kích thước so mang cái chuẩn. giá trị sai số được xác định
bằng phép cùng đại số kích thước dòng chuẩn có trị số lệch lạc chậm tiến độ.
– Đo gián tiếp: sử dụng để xác định kích thước gián tiếp qua
các kết quả đo các đại lượng có can hệ đến đại lượng đo.
– Đo Tìm hiểu (từng phần): dùng xác định những tham số của
chi tiết 1 cách riêng biệt, không phụ thuộc vào nhau.
b. Công cụ đo: những dòng phương tiện đo thường gặp là các
loại thước: thước thẳng, thước cuộn, thước dây, thước lá, thước cặp, thước đo
góc, compa, panme, đồng hồ so, calíp, căn mẫu…Các chiếc vật dụng đo tiên tiến
thường dùng như: đầu đo khí nén, đầu đo bằng siêu âm hoặc laze, thiết bị quang
học, trang bị đo bằng điện hoặc điện tử v.v…
– Thước lá: mang vạch chia đến 0,5 hoặc 1mm với độ chính xác
phải chăng khoảng ±0,5mm.
– Thước cặp: là phương tiện đo vạn năng để đo những kích thước
mang giới hạn và ngắn như chiều dài, chiều sâu, khoảng cách, trục đường kính lỗ
v.v… mang độ chính xác khoảng ± (0,02÷0,05)mm.
– Panme: thường dùng để đo trục đường kính ngoài, lỗ, rãnh…với
độ xác thực cao, với thể đạt ±(0,005÷0,01)mm. Panme chỉ đo được kích thước giới
hạn. thí dụ panme ghi 0 – 25 chỉ đo được kích thước ≤ 25mm.
– Calíp – căn mẫu: là cái phương tiện kiểm tra tiêu dùng
trong cung ứng hàng loạt, hàng khối để kiểm tra kích thước các sản phẩm đạt yêu
cầu hay không.
– Đồng hồ đo: có độ xác thực tới ± 0,01mm, dùng kiểm tra sai
số đo so mang kích thước chuẩn bằng bàn rà, bàn gá chuẩn nên sở hữu thể rà soát
được phổ biến dạng bề mặt. dùng đồng hồ so có thể xác định được độ không cùng
lúc, độ ko vuông góc, độ đồng tâm, độ tròn, độ phẳng, độ thẳng, độ đảo v.v…
– Dưỡng: chỉ tiêu dùng rà soát 1 kích thước hoặc hình trạng.